Phát minh phổ kế mới nhằm phục vụ cho công tác tẩy rửa phóng xạ

Hiện nay, công tác "tẩy rửa" những khu vực bị nhiễm phóng xạ do vũ khí nguyên tử trong và sau thế chiến thứ 2 để lại vẫn tiếp tục tiêu tốn hàng trăm triệu USD. Tuy nhiên, mới đây các nhà nghiên cứu đã phát minh một thiết bị đo và dò bức xạ đặc biệt, rất phù hợp để đảm nhận công việc trên bởi quy trình thực hiện nhanh, độ chính xác cao và giá thành thấp.

Thiết bị mới là một loại phổ kế và nó được phát triển trong suốt 10 năm bởi nhóm các kỹ sư do tiến sĩ vật lý sức khỏe David Hamby và phó tiến sĩ Abi Farsoni đến từ đại học Oregon State (OSU) dẫn đầu. Không giống các loại máy dò bức xạ thông thường, chiếc phổ kế mới có thể đo và định lượng cả 2 bức xạ gamma và beta cùng lúc.

Tiến sĩ Hamby cho biết: "Trước đây, để khảo sát 2 bức xạ này, chúng tôi phải sử dụng 2 loại máy dò khác nhau và phải thực hiện thêm một số thí nghiệm hóa học rất mất thời gian. Hệ thống mới sẽ mang lại kết quả chính xác chỉ trong 15 phút thay vì mất đến gần nửa ngày với quy trình cũ, qua đó rút ngắn các bước, tiết kiệm thời gian và tiền bạc."

Loại phổ kế mới có thể nhanh chóng cho biết loại và lượng nuclit phóng xạ hiện hữu trong các mẫu vật chẳng hạn như đất trồng với các độc chất như Cesium 137 hay Strontium 90 do quá trình phản ứng hạt nhân gây nên. Ngoài ra, nó có thể phân biệt giữa chùm tia gamma và hạt beta, điều này rất cần thiết để xác định mức độ ô nhiễm.

"Tẩy sạch các chất phóng xạ là những gì chúng tôi có thể làm nhưng quy trình lại khá tốn kém và câu hỏi đặt ra khi thực hiện công việc này là làm sạch đến đâu mới đủ?", tiến sĩ Hamby nói. "Ở một số vị trí, mức độ phóng xạ còn lại không đáng kể. Do đó, chúng tôi cần một giải pháp để kiểm tra thường xuyên với độ chính xác cao để bảo vệ môi trường và giảm bớt chi phí."

Bên cạnh việc kiểm tra các khu vực tẩy rửa phóng xạ, các nhà nghiên cứu cho biết hệ thống của họ cũng có thể được dùng để giám sát các quy trình trong ngành công nghiệp hạt nhân và thậm chí có thể áp dụng vào y học để lần ra dấu vết phóng xạ.

Các nhà nghiên cứu hiện đang chờ cấp bằng sáng chế cho loại phổ kế mới này và cho biết chúng sẽ sớm được sản xuất. Khả năng thâm nhập vào thì trường của thiết bị là hoàn toàn có thể bởi những công ty như Corvallis - một công ty thuộc sở hữu của đại học Oregen hay Avicenna Instruments là những nền tảng quan trọng đối với công trình nghiên cứu của đại học Oregon.